დედამიწაზე უხერხემლოების დაახლოებით 70% გარდაიცვალა დევონის პერიოდის ბოლოს (დაახლოებით 358 მილიონი წლის წინ). ასეთი გლობალური გადაშენება შესაძლოა შორეული ვარსკვლავის სასიკვდილო აფეთქებამ გამოიწვია.
მან გაანადგურა დაჯავშნული თევზი, რომელსაც ეწოდება პლაკოდერმები და მოკლა დედამიწაზე არსებული უხერხემლოების დაახლოებით 70%. ახლახან აღმოჩენილმა მცენარის სპორებმა ამ უძველესი მოვლენის მინიშნება მოგვცეს. წიაღისეული სპორები, რომლებიც ათასობით წლის განმავლობაში ცხოვრობდნენ დევონისა და კარბონული პერიოდის საზღვარზე, აჩვენებდნენ ულტრაიისფერი სხივების დაზიანების ნიშნებს.
ეს აღმოჩენა ვარაუდობს, რომ კატასტროფულმა მოვლენამ გამოიწვია დედამიწის ოზონის შრის ხანგრძლივი მოშლა, რომელიც პლანეტას მავნე ულტრაიისფერი სხივებისგან იცავს. ამის სავარაუდო კანდიდატი შეიძლება იყოს ერთი ან მეტი სუპერნოვა, რომელიც აფეთქდა დედამიწიდან 65 სინათლის წლის მანძილზე.
კლიმატის ცვლილებამ და ექსტრემალურმა ვულკანურმა აქტივობამ შეიძლება ასევე დააზიანოს ოზონის შრე, მაგრამ გვიანდელ დევონის გეოლოგიურ ჩანაწერში არსებული მტკიცებულებები აშკარად ვერ აკავშირებს ოზონის დაქვეითებას გლობალურ კატასტროფასთან, ამბობენ კვლევის ავტორები.
როდესაც ვარსკვლავები კვდებიან, ისინი ასხივებენ ულტრაიისფერი, რენტგენის და გამა სხივების აფეთქებებს. თუ სუპერნოვა საკმარისად ახლოსაა დედამიწასთან, ამ სხივებმა შეიძლება გაანადგუროს ოზონის შრე, რაც დედამიწას მზის გაუფილტრავ ულტრაიისფერ გამოსხივებას აძლევს და ზიანს აყენებს სიცოცხლეს პლანეტის ზედაპირზე.
„სასიხარულო ამბავი ის არის, რომ თქვენ არ უნდა ინერვიულოთ სუპერნოვაზე, რომელმაც შეცვალა პლანეტა ისე, როგორც ჩვენ ვიცით - სულ მცირე, არა უახლოეს მომავალში. იმის გამო, რომ არც ერთი საფრთხის შემცველი კანდიდატი არ არის იმ მინიმალურ საშიშ მანძილზეც კი, რომლითაც დედამიწა შეიძლება დაზიანდეს“, - თქვა კვლევის წამყვანმა ავტორმა ბრაიან ფილდსმა, ილინოისის უნივერსიტეტის ასტრონომიის განყოფილების პროფესორმა ურბანა-შამპეინში.
ასევე წაიკითხეთ:
- ჩვენს გალაქტიკაში ყველაზე სწრაფი ვარსკვლავი შავი ხვრელის გვერდით აღმოაჩინეს
- Blue Origin-ის სადესანტო მაკეტი მზად არის NASA-ს მოდელირებისთვის
ეტყობა, ამ ორი პერიოდის საზღვარზეა საუბარი და აქ უფრო სახეობებზე ცხოვრობდნენ, ვიდრე კონკრეტულ დავაზე... ჟურნალისტები...
ნამარხი სპორები, რომლებიც ცხოვრობდნენ ათასობით??? წლები დევონისა და კარბონული პერიოდის საზღვარზე
ჩვენი პლანეტა საოცარია, არა? :)
დევონური და კარბონული პერიოდები ასობით მილიონი წლის წინ იყო...
რომელ ათასწლეულზე ვსაუბრობთ?
:))